کراوات سوزن دوزی بلوچی
سوزن دوزی، که در اصطلاح محلی به آن سُوچِن دوزی «نیز گفته میشود، از اصلیترین هنرهای رایج در میان اقوام بلوچ است. و یکی از محصولات شاخص آن کراوات سوزن دوزی بلوچی میباشد.
اما به رغم اصالت چشمگیر و قابل ملاحظه این هنر باید خاطرنشان ساخت که به دلیل فقدان مطالعات مستمر و در دسترس نبودن منابع تاریخی بررسی پیشینه سوزن دوزی بلوچ و تعیین قدمت تاریخی آن به راحتی امکانپذیر نیست.
شاید نتوان سند دقیقی از تاریخچه هنر سوزن دوزی ارائه نمود، اما میتوان در سنگ نگار هها و سفالهای پیش از تاریخ، اشکالی هندسی مشابه نقوش سوزن دوزی بلوچ مشاهده کرد.
در حقیقت «هنرمندان بلوچ با ارائه طرحها، نقش و نگارها، محیط، جامعه، باورها و رفتارها، خواستها و آرزوهای خودشان را بازگو میکنند.
رنگهای به کاررفته در بلوچی دوزی با باورهای عامیانه مردم بلوچ هم پیوند خوردهاست.
از نمونههای سوزن دوزی، فراوردههای تکمیلی نظیر:
روبالشی،
رومیزی،
تابلو سوزن دوزی،
روتختی،
بند دوربین؛
لبه چادر و لبه شال،
کیف،
جای جوراب،
قوطی سیگار،
کیف بغلی،
کیف پول خرد،
جلد عینک،
جای کلید،
جای دستمال کاغذی،
دستمال سفره،
شلوار،
کت،
مانتو،
کراوات،
پارچه،
کفش،
کمربند،
کیف،
آباژور،
چکمه،
شلیته،
بلوز،
کاپشن،
جلد آلبوم،
قاب عکس و … تهیه میشود.
کراواتهای سوزن دوزی محصولی که سالها قبل هم زنان سوزن دوز بلوچ، نقش آن را سوزن میزدند. حالا پس از مدتی فراموشی دوباره مورد توجه سوزن دوزان قرار گرفته است.
ابزار و متریال برای دوخت:
جهت انجام سوزن دوزی بلوچی باید این سه موارد دردسترس باشند:
۱-نخ
۲-سوزن
۳-پارچه مناسب با تاروپود مشخص
نخهای مورد استفاده از جنس ابریشم و پنبه ویا نخ کاموا است که بیشترین نخ مورد استفاده نخ پنبه ای است که به راحتی میتوان آن را در بازار از واسطهها دریافت کرد.
نخ پنبه ای انواع مختلف دارد که به علت همجواری با پاکستان بیشترین استفاده از نخهای پنبه ای وارداتی پاکستان میباشد؛ و علاوه بر آن از نخهای مرغوب دمسه نیز استفاده میشود.
از نخ ابریشم بیشتر در گذشته استفاده میشد که امروزه به علت کمیابی آن و گرانقیمت بودنش کمتر مورد استفاده قرار میگیرد.
نخهای به کار رفته در سوزندوزی به صورت مختلف و متنوع انتخاب میشوند که بیشتر از نخهای به رنگ تیره استفاده میشود.