معرفی غذاهای محلی استان سیستان و بلوچستان
با اینکه استان سیستان و بلوچستان با کشورهای پاکستان و هند همجوار هست،
ولی معروف ترین غذاهای سیستان و بلوچستان از لحاظ رنگ و بو دست کمی از غذاهای پاکستانی یا هندی ندارند.
خوشمزه ترین غذاهای سیستان و بلوچستان بدلیل رواج دامپروری در منطقه، بیشتر از گوشت تشکیل شده و بعد از گوشت، خرما نقش اصلی را دارد.
مادر اینجا تعدادی از غذاهای معروف استان را معرفی میکنیم.
غذاهای سیستان:
کشک زرد زابلی
اوجیزک
لندو
چلبک
و نان قلیفی
غذاهای بلوچستان:
تنورچه
تباهگ
بت
کراهی
حلوای چنگال
پراته
دودپتی
کشک زرد:
کشک زرد یکی از خوشمزه ترین غذاهای سیستان می باشد،
این غذا را معمولا هنگام صبحانه و در روزهای سرد سال مصرف می کنند و از آنجایی که غذایی سنگین محسوب می شود،
میتوان به عنوان یک وعده غذای کامل به شمار آورد. کشک زرد در واقع نوعی فرآورده ماستی غلات بوده که بطور سنتی در منطقه سیستان ایجاد شده و طرفداران زیادی را پیدا کرده است.
این نوع کشک ایرانی برای تقویت حافظه، درمان ورم معده، یبوست، اسهال، فشار خون، جلوگیری از پوکی استخوان و افزایش زیبایی پوست مناسب خواهد بود.
اوجیزک:
اوجیزک را میتوان همان آبگوشت محلی سیستان دانست که البته گوشت ندارد.
ادویه اصلی این مورد از غذای مشهور سیستان را آچار تشکیل داده که خود ترکیبی از پیاز، آرد گندم و زردچوبه است که آن را به شکل خمیر دایره ای کوچک در می آورند و به نخ می کشند تا خشک شود.
این ادویه در انواع آبگوشت و خورش ها طعم خوبی ایجاد می کند. برای پخت اوجیزک به گوجه، روغن، پیاز آب، سیب زمینی و آچار نیاز داریم.
لندو:
نوعی شیرینی مقوی که اکثرا در منطقه سیستان طبخ می شود. مخلوط گندم برشته یا کنجد را به همراه خرما ترکیب کرده و به عنوان صبحانه یا عصرانه مصرف می کنند.
چلبک:
نوعی نان محلی سیستانی خوشمزه است که طرفداران زیادی دارد. آرد را در آب خمیر کرده و خمیر مایه و نمک اضافه می کنیم.
نیم ساعت رویش را می پوشانیم و می گذاریم. بعد از نیم ساعت، خمیر را به صورت چانه کوچکتر از مشت دست چانه کرده و چانه ها رو یکی یکی پهن و با چنگال سوراخ می کنیم.
سرانجام، در ماهیتابه پهن کرده و روی شعله ملایم قرار می دهیم تا پخته شود. بعد نان را برداشته، رویش شکر ریخته و بعد از این مرحله آماده خوردن است.
نان قلیفی:
قلیفی نوعی نان شیرینی محلی زابل بوده و در سیستان محبوبیت زیادی دارد.
این نان شکلی دایره ای ضخیم و مارپیچ دارد و در داخل فر یا قلیف طبخ می شود. این نان شیرینی را در قلیف نوعی دیگ طبخ می کنند و به همین دلیل نام آن قلیفی می باشد.
این نان شیرینی را با پودر قند شیرین می کنند و طعم دلپذیری پیدا می کند.
تنورچه:
تنورچه غذایی سنتی و در واقع نوعی کباب مخصوص است، این مورد از غذای مشهور بلوچستان به دو شیوه متفاوت آماده می شود؛
یکی سیخ زدن گوشت گوسفند و در روش دیگر به شکل کامل کباب شده که در هر دو روش نیاز به تنور است.
کباب تنورچه را به تنهایی یا همراه با پلو سرو می کنند. در روش اول، معمولا گوشت ها را به تکه های کوچک خرد و پس از به سیخ کشیدن، حدود 45 دقیقه تا 1 ساعت درون تنوری با ذغال های گداخته می گذارند.
در روش دوم، گوسفند را ذبح و پس از خالی کردن محتویات شکمی با نخ نسوز می دوزند و درون تنور قرار می دهند. بعد از این کار، در تنور را با کاهگل می پوشانند و تا زمان پخت کامل صبر می کنند.
تباهگ:
در منطقه مکران، مردم پودر انار و نمک را به گوشت اضافه و سپس آن را در زیر نور آفتاب و روی طنابی آویزان می کردند و برای اینکه گرد و خاک آن را آلوده نکند،
پارچه های مخصوصی رویش می انداختند. این کار چند روزی زمان می برد، اما پس از آن گوشت را استفاده می کردند.
این غذا به خصوص در ماه رمضان و هنگام سحر در میان بلوچ ها طرفداران زیادی دارد. تباهگ معمولا با ترکیبی از برنج و گوشت خشک شده طبخ می شود که همین موضوع طعمی بی نظیر را به آن می دهد.
بت:
مخلوطی است از برنج، ماش به همراه روغن و ادویه و یکی از غذاهای مشهور بلوچستان بشمار می آید.
کراهی:
کراهی یک غذای پاکستانی است که با ادویه های تند و تیز پاکستانی هم تهیه می شود.
اما، در بلوچستان از مخلوط گوشت گوسفند یا مرغ به همراه چاشنی هایی نظیر ادویه بلوچی، تخم گشنیز، زنجبیل، فلفل قرمز، پیاز، کاری، سیر و سبزی تازه نظیر گشنیز طبخ می شود و در رده غذاهای تند و محبوب استان هست.
حلوای چنگال:
بومی های این استان معمولا با چنگال و دوغ از میهمانان خود پذیرایی می کنند.
در ماه مبارک رمضان این مورد از خوشمزه ترین غذاهای بلوچستان که نوعی شیرینی هم بشمار می رود، زینت بخش سفره های افطار می شود. مواد اصلی چنگال را آرد، خرما و روغن حیوانی تشکیل می دهند.
در ابتدا، آرد و آب را مخلوط و سپس قبل از اینکه خمیر کامل تهیه شود، آن را با ضخامتی کم روی تابه پخش می کنند تا مقداری بپزد. پس از نیم پز شدن مخلوط آب و آرد، به اندازه نیاز نان درست می کنند.
بعد از آن، خرما را درون ظرفی ریخته و نان پخته شده را روی آن خرد و سپس مخلوط می کنند.
پراته:
این نان معمولا اختصاص به کسانی دارد که در نقطه معینی ساکن نیستند.
طرز پخت آن بدین طریق است که ابتدا روی یک زمین شنی، آتش را روشن می کنند و بعد از اینکه شن ها داغ شدند، اخگرها را کناری نهاده و خمیر را روی شن ها قرار داده و رویش را با شن های داغ می پوشانند.
تقریبا بعد از نیم ساعت، خمیر را بیرون می آورند.
دودپتی:
نوعی چای شیری است که مردم بلوچ اکثرا در هنگام صبحانه صرف می کنند. البته، در این نوع چای از چای خشک هم به میزان زیاد استفاده می شود.
